Tăng cường kết nối với thị trường châu Mỹ, tận dụng lợi thế từ CPTPP

Sau 5 năm kể từ khi có hiệu lực vào tháng 1/2019, CPTPP đã đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy thương mại của Việt Nam với các thị trường khu vực châu Mỹ, đặc biệt là các thị trường thành viên gồm Canada, Mexico, Chile và Peru (trong đó, Canada, Mexico và Peru là các thị trường lần đầu tiên có quan hệ FTA với Việt Nam).

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu sang các thị trường CPTPP khu vực châu Mỹ đã tăng 56,3%, từ 8,7 tỷ USD năm 2018 lên đến 13,6 tỷ USD năm 2023 mặc dù đây là giai đoạn có nhiều thách thức như suy thoái kinh tế toàn cầu và đại dịch Covid-19. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường này tăng gần gấp đôi, từ 6,3 tỷ USD vào năm 2018 lên 11,7 tỷ USD năm 2023.

CPTPP đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy thương mại của Việt Nam với các thị trường khu vực châu Mỹ, đặc biệt là các thị trường thành viên gồm Canada, Mexico, Chile và Peru. Ảnh: Thái Mạnh

Bên cạnh những con số ấn tượng nêu trên, việc tham gia CPTPP đã thúc đẩy Việt Nam cải cách thể chế, hoàn thiện hệ thống pháp luật theo hướng minh bạch hơn. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp vận hành chuyên nghiệp hơn mà còn góp phần nâng cao uy tín quốc tế của Việt Nam, thu hút thêm nhà đầu tư nước ngoài. Mối quan hệ giữa Việt Nam và các nước châu Mỹ đã, đang được củng cố qua những cam kết chiến lược.

Cũng theo Bộ Công Thương, châu Mỹ là thị trường rộng lớn và có sự liên kết chặt chẽ với nhau thông qua các khối thương mại tự do đan xen như Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ (USMCA), Liên minh Thái Bình Dương (PA), Khối Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR)... Những năm qua, tận dụng các lợi thế mà Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) mang lại, cùng với các vị trí cửa ngõ thuận lợi các nước thành viên trong khu vực là Canada, Mexico, Chile và Peru, các doanh nghiệp Việt Nam đã và đang thông qua việc xuất khẩu và đầu tư sản xuất tại các nước Canada, Mexico, Chile, và Peru… để mở rộng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sang khu vực thị trường châu Mỹ sôi động và đầy tiểm năng.

Khẳng định Hiệp định CPTPP là “đòn bẩy” thúc đẩy thương mại song phương hai nước Việt Nam - Canada, ông Shawn Steil - Đại sứ Canada tại Việt Nam - cho biết, Hiệp định đã mang lại lợi ích cho cả người dân, doanh nghiệp hai nước, mở ra những cơ hội hợp tác đầu tư lớn cho cả hai bên. CPTPP là đòn bẩy nâng cao kim ngạch thương mại hai nước Việt Nam-Canada. Châu Mỹ là thị trường rộng lớn và có sự liên kết chặt chẽ với nhau thông qua các khối thương mại tự do đan xen như Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ, Liên minh Thái Bình Dương, Khối Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR).

Tận dụng các lợi thế mà Hiệp định CPTPP mang lại, cùng với các vị trí cửa ngõ thuận lợi các nước thành viên trong khu vực là Canada, Mexico, Chile và Peru, các doanh nghiệp có thể xem xét thông qua việc xuất khẩu và đầu tư sản xuất tại các nước nêu trên để mở rộng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sang khu vực thị trường sôi động và đầy tiềm năng này.

Lãnh đạo Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương, cho biết các nước thành viên Hiệp định CPTPP đang tiến hành rà soát tổng thể toàn bộ việc thực thi Hiệp định nhằm tạo ra không gian hợp tác mới.

Quá trình thực thi hiệp định đã cho thấy nhiều dư địa để tăng trưởng và tiềm năng trao đổi thương mại còn rất lớn, trong đó, không gian hợp tác giữa Việt Nam với các nước CPTPP còn rất nhiều. Chẳng hạn, với Mexico hiện có nhiều dư địa cho hàng hóa xuất nhập khẩu giữa 2 nước trong khuôn khổ CPTPP, tuy nhiên, rất cần có hỗ trợ từ chính phủ trong việc tiếp cận thị trường, nâng cao nhận thức về các tiêu chuẩn trong CPTPP. Bên cạnh đó, việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP và nhiều nền kinh tế khác cũng xin gia nhập sẽ tạo thêm cơ hội phát triển.

Tuy nhiên, để tận dụng được tối đa lợi thế của CPTPP, Việt Nam thực sự còn rất nhiều việc phải làm. Trước mắt, doanh nghiệp Việt Nam cần nắm rõ hơn thông tin về Hiệp định cũng như cách thức tận dụng CPTPP để quan tâm hơn đến thị trường của nhau. Đối với các đối tác châu Mỹ, khoảng cách địa lý xa xôi khiến chi phí gia tăng cũng là một rào cản đáng kể để quyết định của các doanh nghiệp Việt.

Cùng với đó, cần có cơ chế hợp tác chuyên sâu theo lĩnh vực, cơ chế hợp tác kết nối giữa các doanh nghiệp Việt Nam và các nước châu Mỹ; xây dựng kết nối doanh nghiệp Việt với các nước để mở rộng ý tưởng hệ sinh thái tận dụng FTA, đồng thời tiếp tục tăng cường định hướng xuất khẩu xác định lĩnh vực trọng tâm, không dàn trải.