Phụ nữ dân tộc Xa Phó nâng cao thu nhập từ nghề thủ công truyền thống

Dưới sự hỗ trợ và đồng hành của chính quyền tỉnh Lào Cai, xã Liên Minh, Craft Link và hơn hết là sự nỗ lực của chính mình, những người phụ nữ dân tộc thiểu số Xa Phó đã làm nên kỳ tích cho bản thân khi thay đổi được chất lượng cuộc sống, nhận thức và vai trò trong cộng đồng.

Thôn Nậm Kéng, xã Liên Minh (trước là xã Nậm Sài) chỉ cách thị trấn Sapa 30km về phía Nam nhưng quanh năm khô cằn vì thiếu nước. Mỗi năm các hộ dân người dân tộc Xa Phó nơi đây chỉ trồng được duy nhất 1 vụ lúa, sau khi gặt lúa xong vào tháng 10 đàn ông trong thôn tỏa đi khắp nơi tìm việc làm, phụ nữ ở nhà. Cuộc sống gia đình vô cùng khó khăn. Cũng chính bởi không tạo ra thu nhập tiếng nói của người phụ nữ Xa Phó trong gia đình rất ít có trọng lượng.

Đời sống của chị em phụ nữ nói riêng, đồng bào dân tộc Xa Phó ở Nậm Kéng bắt đầu thay đổi từ năm 2013. Công ty CP doanh nghiệp xã hội Craft Link, khi đó là Trung tâm nghiên cứu, liên kết và phát triển thủ công mỹ nghệ Craft Link đã phối hợp với Hội phụ nữ tỉnh Lào Cai thực hiện Dự án phát triển nghề thêu truyền thống của đồng bào Xa Phó ở thôn Nậm Kéng. Dự án nhằm hỗ trợ chị em dân tộc bản địa khôi phục lại truyền thống văn hóa, phát triển sản xuất hàng thủ công và tăng thu nhập.

Trong 2 năm đầu, Craft Link đã tiến hành thành lập nhóm sản xuất thêu truyền thống với 40 thành viên, tiến hành rất nhiều đợt tập huấn chuyên sâu, hỗ trợ cho nhóm tập trung vào phần quản lý nhóm, phát triển, hoàn thiện và giới thiệu sản phẩm để nâng cao thu nhập. Craft Link cũng đồng hành, hỗ trợ nhóm tham gia các hoạt động triển lãm hàng thủ công, nâng cao nhận thức của công chúng về nhóm dân tộc thiểu số này thông qua hoạt động tuyên truyền về những nét văn hóa đặc sắc, cũng như sản phẩm của nhóm tới đông đảo công chúng.

Nhờ những hoạt động hỗ trợ thiết thực đời sống của chị em phụ nữ người dân tộc Xa Phó ở Nậm Kéng, xã Liên Minh đã thay đổi đáng kể khi có thêm thu nhập để trang trải cuộc sống cho bản thân và gia đình.

Sau khi kết thúc dự án, hoạt động hỗ trợ bà con dân tộc thiểu số Xa Phó vẫn tiếp tục được Craft Link triển khai. Ngoài việc hỗ trợ tham gia hội chợ hàng thủ công hàng năm, Craft Link còn hỗ trợ nhóm sản xuất thông qua phần phát triển và giới thiệu sản phẩm từ xa.

Đặc biệt, sản phẩm làm ra của bà con ngoài được tiêu thụ tại cửa hàng giới thiệu sản phẩm ở địa phương, Craft Link còn hỗ trợ tiêu thụ tại hệ thống đại lý ở các sân bay quốc tế, cửa hàng bán đồ lưu niệm tại các điểm du lịch. Đồng thời, xuất khẩu sang thị trường nước ngoài.

Bên cạnh những cải thiện về điều kiện kinh tế, nhận thức của chị em phụ nữ dân tộc Xa Phó cũng thay đổi tích cực. Đầu tiên, họ hiểu, tôn trọng, yêu hơn và mong muốn gìn giữ và phát triển văn hóa truyền thống người Xa Phó cho thế hệ mai sau.

Đáng kể nhất là thay đổi về vị trí của phụ nữ dân tộc Xa Phó trong cộng đồng dân cư thôn, xã vai trò và tiếng nói của chị em trong xã hội có trọng lượng hơn. Chị em nhanh nhẹn hơn, có thể tự lập, tự tin điều hành các hoạt động sản xuất, giao lưu, giới thiệu sản phẩm và có quan hệ xã hội sâu rộng.

Sau hơn 10 năm triển khai, vượt qua những khó khăn thách thức ban đầu, Dự án phát triển nghề thêu truyền thống của đồng bào Xa Phó đã đạt được những kết quả đáng kể. Đời sống vật chất, tinh thần của bà con đồng bào dân tộc thiểu số Xa Phó ở Nậm Kéng đã thay đổi, ngày một tốt hơn. Không dừng lại ở đây, Craft Link tiếp tục hỗ trợ cho bà con duy trì và phát triển mạnh hơn nữa nhóm sản xuất.

Sự thành công của dự án, những thay đổi tích cực của đồng bào dân tộc Xa Phó ở Nậm Kéng có sự góp sức lớn của chính quyền địa phương. Mỗi khi các tư vấn viên của Craft Link không thể xuống tận thôn hướng dẫn bà con, chính quyền xã, thành viên Hội phụ nữ xã làm thay vai trò hướng dẫn cho bà con cách ghi sổ sách, quản lý nhóm và giới thiệu sản phẩm.

Được biết, cùng với những hoạt động hỗ trợ cho bà con dân tộc Xa Phó ở Nậm Kéng, trong năm tới Craft Link tiếp tục triển khai các dự án mới hỗ trợ cho các nhóm dân tộc thiểu số khác như Tày, Mông, Thái trong việc lưu giữ truyền thống văn hoá, tăng thêm thu nhập cộng đồng thông qua hoạt động phát triển hàng thủ công và đưa ra thị trường thế giới. Doanh nghiệp cũng bắt tay với các đối tác nước ngoài mở rộng đầu ra cho sản phẩm.

Những nỗ lực này của Craft Link đang góp sức cùng các tổ chức phi Chính phủ, Bộ, ngành, địa phương trên cả nước thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021- 2030. Đồng thời thực hiện chủ trương “không ai bị bỏ lại phía sau” của Đảng, Chính Phủ, để đồng bào dân tộc thiểu số cùng cả nước tiến lên đạt mục tiêu phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.