Điểm tin nóng thế giới ngày 17/9: Bầu cử Mỹ trở nên khó lường sau vụ ám sát ông Trump

Một lần nữa, ông Donald Trump trở thành mục tiêu của một vụ mưu sát vào chiều 15/9. Vụ việc làm dấy lên mối lo ngại về an ninh cá nhân của ông trong bối cảnh chính trị bất ổn.

Bầu cử Mỹ ra sao sau vụ ám sát ông Trump lần hai

Theo CNN, trong hơn 2 tháng qua, cựu Tổng thống Donald Trump đã hai lần thoát khỏi những âm mưu ám sát, khiến cuộc đua vào Nhà Trắng thêm phần căng thẳng. Ngoài mối lo về “mầm mống” bạo lực chính trị, liệu việc bị ám sát bất thành mới này có mang lại lợi thế cho ông Donald Trump khi cuộc đua Nhà Trắng đang ở giai đoạn nước rút?

Ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Donald Trump tại Sân bay quốc tế Harry Reid, Las Vegas ngày 14/9. Ảnh: AP

Gần đây nhất, vào ngày 15/9, khi đang chơi golf tại Trump International Golf Club ở Florida, ông Trump bị tấn công bởi nghi phạm Ryan Wesley Routh, 58 tuổi, sống tại Hawaii. Theo đội ngũ tranh cử của cựu Tổng thống, nhiều phát súng đã được bắn về phía ông, nhưng ông vẫn an toàn. Đây là vụ ám sát hụt thứ hai, sau lần đầu vào ngày 13/7 trong một cuộc vận động tranh cử ở bang Pennsylvania.

Âm mưu ám sát lần này đã dấy lên mối lo ngại về tình trạng bạo lực chính trị tại Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh cuộc bầu cử Tổng thống đang đi vào chặng cuối. Cục Điều tra Liên bang (FBI) đã mở rộng cuộc điều tra toàn cầu để làm rõ mối quan hệ của nghi phạm Routh, bao gồm các hoạt động trực tuyến đáng ngờ và các chuyến đi nước ngoài, trong đó có việc ông ta tình nguyện cung cấp “viện trợ nhân đạo” tại Ukraine. Bên cạnh đó, Thống đốc bang Florida Ron DeSantis cũng cam kết sẽ tiến hành một cuộc điều tra riêng nhằm làm rõ cách thức kẻ ám sát có thể tiếp cận cựu Tổng thống Trump.

Ngay sau vụ việc, Tổng thống Joe Biden đã lên án mạnh mẽ mọi hình thức bạo lực chính trị, đồng thời chỉ đạo Cơ quan Mật vụ Mỹ huy động mọi nguồn lực để đảm bảo an toàn cho các ứng cử viên tổng thống, bao gồm cả cựu Tổng thống Trump. Ông Biden nhấn mạnh rằng không có chỗ cho bạo lực trong nền chính trị Mỹ, và bày tỏ sự an tâm khi biết rằng ông Trump vẫn an toàn. Phó Tổng thống Kamala Harris, hiện là đối thủ lớn nhất của ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng, cũng bày tỏ niềm vui khi cựu Tổng thống không bị thương sau vụ tấn công, đồng thời lên án bạo lực chính trị.

Cựu Tổng thống Trump, trong tuyên bố đầu tiên sau vụ ám sát hụt, khẳng định không điều gì có thể ngăn cản hoặc làm chậm bước tiến của ông. Ông nhấn mạnh rằng mình là mục tiêu vì đã đứng lên bảo vệ những người Mỹ bị lãng quên, một thông điệp quen thuộc trong chiến dịch tranh cử của ông. Trước đó, sau vụ ám sát hụt vào tháng 7, ông Trump đã phát biểu khẩu hiệu “Chiến đấu, chiến đấu, chiến đấu!” và được những người ủng hộ nhiệt liệt hưởng ứng tại các sự kiện vận động.

Vụ ám sát hụt hồi tháng 7 đã giúp ông Trump tăng mạnh sự ủng hộ, nhất là khi nó diễn ra trong một cuộc vận động tranh cử công khai, được truyền hình ghi lại. Cảnh tượng cựu Tổng thống bị thương nhưng vẫn đầy quyết tâm đã tạo ra một hình ảnh mạnh mẽ, thu hút cảm xúc của cử tri. Vụ việc đó đã góp phần đẩy mạnh hình ảnh của ông và thúc đẩy đương kim Tổng thống Joe Biden tuyên bố không tái tranh cử. Thay vào đó, Phó Tổng thống Kamala Harris đã chính thức trở thành ứng cử viên của đảng Dân chủ, và cuộc đua vào Nhà Trắng giữa bà và ông Trump trở nên gay cấn hơn bao giờ hết.

Mặc dù vụ ám sát hụt lần này tại sân golf của ông Trump không có sức lan tỏa cảm xúc mạnh mẽ như vụ tấn công hồi tháng 7, nó vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố hình ảnh của ông là một người lãnh đạo "chống lại các thế lực" đang cố gắng ngăn cản tiếng nói của người dân. Tuy nhiên, Kamala Harris cũng đã ghi được nhiều điểm sau cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên với ông Trump vào ngày 10/9. Theo cuộc thăm dò nhanh của CNN, 63% khán giả cho rằng bà Harris đã giành chiến thắng, trong khi chỉ 37% ủng hộ ông Trump.

Bên cạnh đó, nhiều cuộc thăm dò khác cũng cho thấy bà Harris đang dẫn trước ông Trump trên phạm vi toàn quốc. Một khảo sát của Reuters/Ipsos được công bố vào ngày 12/9 cho thấy bà Harris nhận được 47% sự ủng hộ, so với 42% dành cho ông Trump. Điều này thể hiện sự cạnh tranh gắt gao trong cuộc đua vào Nhà Trắng, khi thời gian đến ngày bầu cử chỉ còn chưa đầy 2 tháng.

Với hai vụ ám sát hụt và những biến động trong chiến dịch tranh cử, cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024 trở nên khó đoán hơn bao giờ hết. Những nỗ lực ám sát không chỉ làm dấy lên lo ngại về an ninh mà còn góp phần thay đổi cục diện bầu cử, khi các ứng cử viên đang cạnh tranh từng điểm số để giành ưu thế trong giai đoạn nước rút.

Tiết lộ mới về kẻ bị bắt trong vụ ám sát hụt ông Trump

Theo The Guardian, vào ngày 16/9, Ryan Wesley Routh, 58 tuổi, nghi phạm trong vụ ám sát hụt lần thứ hai nhằm vào cựu Tổng thống Donald Trump, đã chính thức bị cáo buộc tại tòa án liên bang với hai tội danh liên quan đến súng. Ông Routh bị buộc tội sở hữu súng trọng tội và một khẩu súng có số sê-ri bị xóa. Đây là những cáo buộc sơ bộ nhằm giam giữ nghi phạm trong khi nhà chức trách tiếp tục điều tra.

Ryan Routh không chống cự và không nói bất cứ lời nào khi bị cảnh sát bắt giữ. Ảnh: New York Post

Cuộc điều tra đang tập trung vào cách mà nghi phạm Routh có thể tiếp cận cựu tổng thống gần như vậy, gây ra sự hoang mang và lo ngại trên toàn quốc về an ninh của các ứng cử viên tổng thống. Theo nhà chức trách, nghi phạm trong vụ ám sát hụt ông Donald Trump tại sân golf của ông ở Florida có thể đã ẩn nấp trong sân golf gần 12 giờ trước khi bị phát hiện.

Sự kiện xảy ra tại sân golf Trump International Golf Club ở Florida, nơi một mật vụ phát hiện khẩu súng trường AK-47 của nghi phạm qua tán cây. Sau trận đối đầu, Routh đã bỏ trốn nhưng bị bắt giữ không lâu sau đó tại một quận lân cận.

Ông Trump đã cảm ơn lực lượng an ninh và các cơ quan thực thi pháp luật vì đã ngăn chặn vụ tấn công trước khi nghi phạm kịp nổ súng. Ông viết trên mạng xã hội: "Họ đã hoàn thành công việc xuất sắc". Con trai ông, Eric Trump, đã bày tỏ lo lắng cho sự an toàn của cha mình, và đặt câu hỏi về việc làm sao một tay súng có thể tiếp cận gần cựu tổng thống lần thứ hai trong vòng chưa đầy hai tháng.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson đã đến gặp ông Trump sau vụ việc và ca ngợi sự kiên cường của ông, cho rằng "không có nhà lãnh đạo nào trong lịch sử Mỹ phải đối mặt với nhiều cuộc tấn công như vậy mà vẫn mạnh mẽ".

Sự kiện này tiếp tục đẩy không khí chính trị thêm căng thẳng, khi ông Trump đổ lỗi cho Tổng thống Joe Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris, gọi họ là "kẻ thù bên trong" và cho rằng bạo lực này là do sự chia rẽ mà họ đã gây ra. Những tuyên bố này làm dấy lên tranh cãi và thu hút sự chỉ trích từ phía đảng Dân chủ, nhưng cũng nhận được sự ủng hộ từ một số thành viên đảng Cộng hòa.

Nghi phạm Routh được cho là một đảng viên Dân chủ đã đăng ký tại Bắc Carolina, nhưng ông từng công khai trên mạng xã hội rằng mình đã bỏ phiếu cho ông Trump vào năm 2016 và ủng hộ cặp liên danh của đảng Cộng hòa giả định gồm Nikki Haley và Vivek Ramaswamy trong cuộc bầu cử năm 2024.

Theo The Guardian, Ryan Routh, nghi phạm trong vụ mưu sát được con trai mình mô tả là một người “nhiệt huyết với sự nghiệp bảo vệ Ukraine khỏi cuộc xâm lược của Nga.” Tuy nhiên, các cuộc điều tra tiếp tục làm rõ động cơ của Routh, trong khi các chính trị gia của cả hai đảng đều lên tiếng phản đối bạo lực chính trị.

Phó tổng thống Kamala Harris và ứng cử viên liên danh của bà, Thống đốc Minnesota Tim Walz, đã mạnh mẽ lên án hành vi bạo lực, khẳng định: "Bạo lực không có chỗ trên đất Mỹ". Tổng chưởng lý New York Letitia James cũng đồng ý rằng "bạo lực chính trị, dưới bất kỳ hình thức nào, không thể được chấp nhận hoặc bình thường hóa".

Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries và lãnh đạo phe đa số Thượng viện Chuck Schumer đều chia sẻ thông điệp tương tự, kêu gọi hòa bình và tôn trọng quá trình dân chủ. Nữ Hạ nghị sĩ Cộng hòa Elise Stefanik cũng bày tỏ lo ngại về cách mà một tay súng có thể tiếp cận cựu tổng thống hai lần trong thời gian ngắn, đồng thời hy vọng sẽ sớm có câu trả lời về những gì đã xảy ra, đặc biệt sau vụ ám sát hụt đầu tiên tại Pennsylvania vào tháng 7.

Về phía ông Trump, ông vẫn giữ tinh thần lạc quan và quyết tâm tiếp tục chiến dịch tranh cử. Ronny Jackson, một Hạ nghị sĩ từ Texas và cựu bác sĩ Nhà Trắng của ông Trump, cho biết ông đã nói chuyện với cựu tổng thống hai giờ sau vụ việc. Theo Nghị sĩ Jackson, ông Trump nói rằng ông không thể tin rằng vụ việc lại xảy ra nhưng vẫn cảm thấy ổn và tin tưởng vào đội ngũ an ninh của mình.

Vụ ám sát hụt này diễn ra khi cuộc đua tổng thống giữa ông Trump và Phó Tổng thống Kamala Harris đang bước vào giai đoạn căng thẳng. Harris đã thay thế Tổng thống Biden trở thành ứng cử viên của đảng Dân chủ sau khi Biden tuyên bố không tiếp tục tranh cử. Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy Harris đang chiếm ưu thế, nhưng vụ tấn công mới nhất này có thể là nhân tố thay đổi cục diện, giúp ông Trump thu hút thêm sự ủng hộ, khi ông tiếp tục nhấn mạnh rằng mình là mục tiêu của các thế lực thù địch.

Nga lên tiếng vụ ông Trump bị ám sát hụt: “Đừng đùa với lửa”

Theo AFP, ngày 16/8, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã đưa ra phản ứng trước những cáo buộc liên quan đến vụ ám sát cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, với nghi phạm bị nghi ngờ có mối liên hệ với Ukraine. Ông Peskov nhấn mạnh rằng Mỹ nên suy nghĩ cẩn trọng về hậu quả khi đối đầu với các tình huống nhạy cảm như vậy. "Chính các cơ quan tình báo Mỹ mới là những người cần suy nghĩ kỹ. Đùa với lửa sẽ phải gánh chịu hậu quả," ông cảnh báo.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov. Ảnh: AFP

Theo CNN, Routh được cho là ủng hộ Ukraine và từng đăng tải nhiều bài viết trên mạng xã hội vào năm 2022, thể hiện quan điểm sẵn sàng chiến đấu cho Ukraine trong cuộc xung đột với Nga. Thậm chí, ông còn tự coi mình là người liên lạc không chính thức cho Ukraine, kêu gọi người nước ngoài, đặc biệt là các cựu binh Afghanistan, tham gia vào cuộc chiến. Con trai của Routh cũng tiết lộ rằng ông từng tới Ukraine để hỗ trợ nhân đạo cho quân đội nước này, mô tả cha mình là người chu đáo và chăm chỉ.

Dù có những mối liên hệ cá nhân với Ukraine, hiện chưa có bằng chứng rõ ràng về việc tư tưởng ủng hộ Ukraine của Routh liên quan đến âm mưu ám sát ông Trump. Cựu tổng thống Trump trước đó nhiều lần chỉ trích việc Mỹ viện trợ quá nhiều cho Ukraine và từng đề xuất biến khoản viện trợ này thành khoản vay. Ông cũng khẳng định rằng, nếu tái đắc cử, ông sẽ chấm dứt cuộc xung đột Nga - Ukraine trong vòng 24 giờ bằng cách buộc hai bên ngồi vào bàn đàm phán.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhanh chóng lên án âm mưu ám sát và bày tỏ sự nhẹ nhõm khi biết ông Trump an toàn. Trên mạng xã hội X, ông Zelensky rất vui mừng khi nghe tin ông Trump vẫn an toàn, đồng thời nhấn mạnh: "Nghi phạm đã bị bắt giữ kịp thời. Pháp quyền là nguyên tắc tối thượng, và bạo lực chính trị không có chỗ đứng ở bất kỳ đâu trên thế giới."

Quân đoàn Quốc tế Bảo vệ Ukraine, đơn vị gồm các tình nguyện viên nước ngoài tham gia chiến đấu tại Ukraine, cũng lên tiếng bác bỏ mọi liên quan đến Routh, khẳng định ông ta chưa từng là thành viên hay có bất kỳ liên hệ nào với tổ chức này. "Ryan Wesley Routh chưa bao giờ là một phần của Quân đoàn Quốc tế, và chúng tôi muốn làm rõ điều này," quân đoàn tuyên bố trong một phản hồi với Euronews.

Ukraine và Nga ‘bất đồng quan điểm’ trước cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Kursk

Theo The Kyiv Independent, ngày 16/9, Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Andrii Sybiha cho biết nước này đã mời Liên hợp quốc và Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC) tham gia các hoạt động nhân đạo tại các khu vực do Kiev kiểm soát ở tỉnh Kursk của Nga. Cụ thể, Bộ trưởng Andrii Sybiha đã chỉ đạo Bộ Ngoại giao gửi lời mời khi ông có chuyến thăm tới tỉnh Sumy của Ukraine (giáp biên giới tỉnh Kursk của Nga).

Đội xe tăng Kiev nghỉ ngơi khi vận hành xe tăng T-72 ở vùng Sumy, gần biên giới với Nga, vào ngày 12/8/2024. Ảnh: Getty

"Kể từ ngày đầu tiên của chiến dịch nhằm vào tỉnh Kursk (Nga), Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã tuân thủ nghiêm túc luật nhân đạo quốc tế, chứng minh đây là một quân đội chuyên nghiệp đề cao giá trị tự do và mạng sống con người", ông Sybiha phát biểu.

Bộ trưởng Ngoại giao nói thêm, Ukraine sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi cho công tác nhân đạo của Liên hợp quốc và ICRC, sẵn sàng chứng minh Ukraine tuân thủ luật nhân đạo quốc tế. Trước đó Kiev đã chỉ trích Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế vì đã hành động không đủ mạnh mẽ trước cuộc khủng hoảng nhân đạo do xung đột gây ra.

Tuy nhiên, theo AFP, ngày 16/9, Điện Kremlin coi việc Ukraine mời Liên hợp quốc và Ủy ban Chữ thập Đỏ Quốc tế (ICRC) đến xác minh tình hình tại các khu vực mà Ukraine kiểm soát ở tỉnh Kursk của Nga là "hành động khiêu khích."

Người phát ngôn của Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố: "Đây thực chất là hành động khiêu khích. Và chúng tôi kỳ vọng vào sự đánh giá tỉnh táo đối với những tuyên bố khiêu khích như vậy" từ Liên hợp quốc và ICRC.

Trước đó Kiev đã chỉ trích Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế vì đã hành động không đủ mạnh mẽ trước cuộc khủng hoảng nhân đạo do xung đột gây ra. Kể từ đầu tháng 8, ngay khi xâm nhập vào tỉnh Kursk, Ukraine tuyên bố tuân thủ luật nhân đạo quốc tế trên lãnh thổ Nga.

Tuy nhiên, tờ The Kyiv Independent cho biết quyền kiểm soát các vùng trên lãnh thổ Nga đang bị đe dọa khi từ tuần qua, lực lượng Nga đã bắt đầu mở các cuộc phản công quy mô lớn ở tỉnh Kursk nhằm đẩy lui quân đội Ukraine ra khỏi biên giới.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận cuộc phản công của Nga, tuyên bố Ukraine đã lên kế hoạch phù hợp cho cuộc phản công này. Theo ước tính mới nhất của Nga, số thương vong của Ukraine trong chiến dịch xâm nhập tỉnh Kursk đã lên tới 13.800 binh lính.

Mỹ và châu Âu ‘lo ngại’ khi Thủ tướng Israel sắp thay thế Bộ trưởng Quốc phòng

Theo Times of Israel, đêm 16/9, nội các an ninh Israel tiến hành họp khẩn khi căng thẳng với lực lượng Hezbollah gia tăng, giữa lúc có tin Thủ tướng Benjamin Netanyahu đang cân nhắc sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant, thay thế bằng Gideon Sa'ar – lãnh đạo đảng New Hope và một nhà lập pháp đối lập. Động thái này gây ra lo ngại lớn từ Mỹ và các nước châu Âu, khi họ xem Bộ trưởng Gallant là “đối tác chủ chốt trong các cuộc đàm phán”, đặc biệt sau khi ông Benny Gantz và ông Gadi Eisenkot từ chức vào tháng 6.

Lãnh đạo đảng New Hope, ông Gideon Sa'a. Ảnh: Times of Israel

Thông tin thay đổi nhân sự đã lan truyền từ nhiều tháng trước. Vào tháng 7/2024, lãnh đạo Sa'ar phủ nhận việc ông nhận lời mời tham gia nội các, nhưng khi được hỏi liệu có chấp nhận làm Bộ trưởng Quốc phòng hay không, ông đã úp mở rằng đó là khả năng ông sẽ cân nhắc.

Theo Kênh 12, ông Sa'ar từng yêu cầu chức vụ này, nhưng thay vào đó, ông chỉ được đề nghị các vị trí khác như Bộ trưởng Ngoại giao hoặc Bộ trưởng Tư pháp. Tuy nhiên, việc thảo luận để ông Sa'ar đảm nhiệm chức Bộ trưởng Quốc phòng bị cho là thất bại vào tháng 8 khi các cố vấn của Thủ tướng Netanyahu không tin tưởng lãnh đạo Sa'ar.

Mối quan hệ giữa Thủ tướng Netanyahu và Bộ trưởng Gallant đã căng thẳng từ tháng 3/2023, khi ông Gallant công khai chỉ trích việc cải tổ tư pháp của chính phủ. Điều này khiến Thủ tướng Netanyahu tuyên bố sa thải Bộ trưởng Gallant, nhưng sau 2 tuần, ông đã rút lại quyết định do áp lực dư luận. Vào thời điểm đó, ngay cả lãnh đạo Sa'ar cũng chỉ trích gay gắt động thái này, cho rằng Netanyahu đang đẩy Israel "vào vực thẳm".

Nếu ông Sa'ar chấp nhận vị trí Bộ trưởng Quốc phòng, đó sẽ là sự thay đổi lớn trong quan điểm chính trị của ông. Trong khi đó, những thành viên cực hữu như Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben Gvir đã kêu gọi sa thải ông Gallant từ lâu và ủng hộ động thái này.

Ông Benny Gantz, Chủ tịch Đảng đối lập Đoàn kết Quốc gia, tỏ ra kém lạc quan hơn khi cáo buộc Thủ tướng về "các kế hoạch chính trị đáng khinh và việc thay thế bộ trưởng quốc phòng" mà không tập trung vào "chiến thắng trước Hamas, sự trở về của các con tin, cuộc chiến với Hezbollah và sự trở về an toàn của người dân miền bắc về nhà của họ".

Tại Diễn đàn Con tin và Gia đình mất tích, đại diện các gia đình có người bị bắt cóc bởi Hamas cũng bày tỏ mối quan ngại. Họ cho rằng: “Thay vì tập trung vào việc giải cứu con tin, ông Netanyahu lại dành thời gian cho việc điều chỉnh nội các.”

Quyết định cuối cùng của Thủ tướng Netanyahu sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến tương lai chính trị của Israel và khả năng đối phó với các thách thức an ninh hiện tại. Trong khi căng thẳng với Hezbollah tiếp tục leo thang, sự thay đổi trong chính phủ có thể làm phức tạp thêm tình hình, ảnh hưởng đến sự ổn định khu vực và những nỗ lực ngoại giao của Israel.