Israel trước ‘bờ vực’ căng thẳng: Cuộc đối đầu Iran leo thang và thách thức của Thủ tướng Netanyahu

Theo Haaretz, những tuần qua, tình hình chiến sự ở Israel đã trở nên đặc biệt căng thẳng khi nước này phải đối mặt với cuộc “khủng hoảng kép”. Từ các cuộc tấn công quân sự dữ dội của Iran và Hezbollah, cho đến cuộc khủng hoảng con tin phức tạp do Hamas dàn dựng tại Dải Gaza tạo nên làn sóng phẫn nộ của người dân. Tình hình hiện tại là một thử thách khốc liệt đối với năng lực điều hành của chính quyền Thủ tướng Benjamin Netanyahu, khi phải căng mình xử lý nhiều mũi giáp công từ cả bên trong lẫn bên ngoài. Theo các chuyên gia, cuộc khủng hoảng này đang đẩy Israel vào một “tình thế chưa từng có” trong lịch sử hiện đại, với nguy cơ bùng nổ căng thẳng chính trị - an ninh không chỉ trong nước mà còn trên toàn khu vực Trung Đông.

Iran dồn dập “trút mưa” tên lửa: Mối đe dọa trực tiếp tới Israel

Tối ngày 1/10, Israel đã hứng chịu một cuộc tấn công tên lửa đạn đạo dữ dội nhất từ trước đến nay từ Iran, khi hơn 180 quả tên lửa được phóng đi trong thời gian ngắn, tạo ra một làn sóng tấn công dữ dội chưa từng thấy. Mặc dù các hệ thống phòng thủ tiên tiến của Israel, bao gồm Vòm Sắt Iron Dome, Arrow và David's Sling, đã ngăn chặn được phần lớn tên lửa, một số vẫn xuyên thủng lớp phòng thủ và gây ra những thiệt hại nặng nề.

Tên lửa phóng từ Iran bị hệ thống phòng không của Israel đánh chặn trên bầu trời Jerusalem, ngày 1/10/2024. Ảnh: AFP

Đây không chỉ là một cuộc tấn công quân sự mà còn là lời cảnh báo rõ ràng từ Iran. Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi đã mạnh mẽ tuyên bố trên mạng xã hội X vào sáng 2/10: “Iran đã thực hiện quyền tự vệ chống Israel, và mọi việc sẽ kết thúc nếu Israel ngừng khiêu khích.” Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) thậm chí còn đe dọa sẽ “nghiền nát Israel” nếu Tel Aviv quyết định đáp trả. Những lời lẽ cứng rắn này thể hiện sự quyết đoán của Tehran trong việc khẳng định sức mạnh và khả năng gây tổn thất nghiêm trọng cho Israel.

Cuộc tấn công này đã tấn công trực tiếp vào Hod Hasharon, một thành phố lớn ở trung tâm Israel, tàn phá hàng trăm ngôi nhà và nhiều khu chung cư. Hàng triệu người dân Israel đã phải trú ẩn dưới các hầm an toàn, làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày và hoạt động kinh tế trên diện rộng. Thiệt hại lớn về cơ sở hạ tầng, nhà ở, và giao thông đã để lại những “vết thương sâu” trong lòng xã hội Israel.

Đây là dấu mốc đỉnh điểm của cuộc xung đột quân sự giữa hai quốc gia, phản ánh rõ tham vọng của Iran trong việc mở rộng ảnh hưởng và thách thức Israel. Với việc hàng triệu người dân Israel phải tìm nơi trú ẩn và toàn bộ nền kinh tế bị đình trệ, Chính quyền Thủ tướng Netanyahu giờ đây phải đối mặt với thách thức to lớn nhất, khi sự leo thang xung đột không chỉ gây thiệt hại về người và của mà còn đặt Israel trước một tương lai đầy bất định.

Xung đột kéo dài với Hezbollah: Mối đe dọa lớn từ mặt trận phía Bắc

Không chỉ đối mặt với Iran, Israel còn phải giải quyết vấn đề căng thẳng ngày càng gia tăng với nhóm vũ trang Hezbollah ở Lebanon. Kể từ giữa tháng 9, Hezbollah không ngừng leo thang căng thẳng bằng việc liên tục phóng hàng loạt tên lửa vào miền Bắc và Trung Israel, đặc biệt nhắm tới các thành phố chiến lược gần Haifa – trung tâm công nghiệp và kinh tế lớn bậc nhất của đất nước. Những cuộc tấn công này không chỉ gây ra thiệt hại nghiêm trọng về vật chất, mà còn khiến cuộc sống của hàng chục nghìn người dân Israel bị đảo lộn trong sự lo sợ và căng thẳng kéo dài.

Khói bốc lên từ hiện trường vụ không kích của Israel nhằm vào một khu dân cư ở vùng ngoại ô phía nam Beirut, Lebanon vào ngày 8/10/2024. Ảnh: AFP

Để đáp trả, quân đội Israel đã phát động nhiều cuộc không kích quy mô lớn, nhắm thẳng vào các căn cứ, kho vũ khí, và cơ sở chỉ huy của Hezbollah tại Lebanon. Mặc dù đã tiêu diệt được một số lượng lớn các chỉ huy cấp cao và phá hủy nhiều cơ sở quan trọng của lực lượng này, Hezbollah vẫn chưa hề suy yếu hoàn toàn. Nhóm này tiếp tục áp dụng chiến lược du kích, tiến hành những đợt tấn công nhỏ lẻ nhưng vô cùng dồn dập, khiến cho Israel rơi vào một cuộc chiến tiêu hao không hồi kết.

Hezbollah, dù bị tổn thất nghiêm trọng, vẫn duy trì được khả năng tấn công từ xa, với các tên lửa có độ chính xác cao và tầm bắn đủ để gây thiệt hại nghiêm trọng cho các mục tiêu của Israel. Điều này đã đẩy đất nước Israel vào một tình thế căng thẳng chưa từng có, khi phải đối mặt với một kẻ thù ngoan cường từ phía Bắc mà không có dấu hiệu giảm bớt. Hơn nữa, cuộc xung đột kéo dài không chỉ bào mòn khả năng quân sự của Israel, mà còn gây ra những tác động sâu rộng về kinh tế và xã hội, đặc biệt là tại các khu vực miền Bắc, khi người dân phải liên tục sống trong tình trạng căng thẳng và lo sợ về an ninh.

Cuộc chiến tiêu hao giữa Israel và Hezbollah không chỉ là cuộc đối đầu quân sự, mà còn là bài toán “chiến lược dài hơi” đầy thử thách, đẩy Israel vào một cuộc khủng hoảng từ nhiều mặt, từ an ninh, kinh tế đến tinh thần của người dân. Căng thẳng này đe dọa trực tiếp sự ổn định của quốc gia và khu vực và được các chuyên gia dự báo sẽ trở thành một trong những “điểm nóng” nguy hiểm nhất Trung Đông trong thời gian tới.

“Thế khó” của Israel trước áp lực nội bộ và quốc tế

Các cuộc tấn công bất ngờ từ Iran đã đẩy Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vào tình thế vô cùng nan giải. Ông phải đối mặt với áp lực nặng nề từ cả nội bộ và quốc tế, khi vừa phải đưa ra phản ứng đủ “mạnh” để bảo vệ Israel, vừa phải tránh để cuộc xung đột leo thang mất kiểm soát. Những quyết định sống còn giờ đây không chỉ định đoạt số phận của Israel mà còn ảnh hưởng đến sự ổn định toàn khu vực Trung Đông.

Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Ảnh: Fenton

Bên trong nội bộ Israel, các lãnh đạo quân sự đã chia rẽ sâu sắc khi phải quyết định cách ứng phó với mối đe dọa từ Iran. Nhiều người kêu gọi trả đũa mạnh mẽ, tấn công vào các cơ sở hạt nhân và hệ thống dầu mỏ của Iran. Tuy nhiên, một phe khác cảnh báo rằng, việc này có thể “châm ngòi” cho một cuộc chiến tranh toàn diện, không chỉ với Iran mà còn với Hezbollah ở Lebanon và các lực lượng thân Iran tại Syria.

Trên trường quốc tế, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã kêu gọi Thủ tướng Netanyahu kiềm chế, yêu cầu Israel phối hợp chặt chẽ với Washington trước bất kỳ hành động quân sự lớn nào. Chính quyền Tổng thống Biden lo ngại rằng, cuộc xung đột có thể biến thành một cuộc chiến khu vực quy mô lớn, trong khi Washington đang cố gắng giảm bớt sự hiện diện quân sự tại Trung Đông.

Một trong những vấn đề gây áp lực lớn nhất đối với Chính quyền Thủ tướng Netanyahu hiện nay là số phận của hàng chục con tin Israel bị bắt giữ bởi nhóm Hamas tại Gaza. Từ đầu cuộc xung đột, Hamas đã bắt giữ hơn 200 con tin Israel, bao gồm cả binh lính và dân thường. Mặc dù Netanyahu đã cam kết sẽ đưa các con tin trở về an toàn, tiến triển trong các cuộc đàm phán với Hamas vẫn còn rất hạn chế.

Nhiều người chỉ trích Thủ tướng Netanyahu vì không có một chiến lược rõ ràng để giải cứu các con tin. Các cuộc đàm phán với Hamas, thông qua trung gian như Qatar và Ai Cập, đã kéo dài mà không đạt được kết quả cụ thể. Sự thiếu quyết đoán trong vấn đề này đã làm suy yếu uy tín của vị lãnh đạo này, đặc biệt là khi có những thông tin cho rằng một số con tin đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công của quân đội Israel.

Đặc biệt, các tuyên bố của Thủ tướng Netanyahu rằng đã đưa về an toàn 155 con tin càng làm gia tăng sự phản đối từ dư luận khi phần lớn trong số đó thực chất đã thiệt mạng và chỉ được đưa về dưới dạng thi thể. Vấn đề này đang trở thành một điểm nóng trong chính trị nội bộ Israel, khi công chúng và gia đình các con tin ngày càng mất niềm tin vào khả năng lãnh đạo của chính phủ trong việc giải quyết khủng hoảng nhân đạo này.

“Ngã rẽ” nào cho tương lai Israel?

Cuộc đối đầu với Iran, Hezbollah và vấn đề con tin đã đẩy Israel vào một tình thế nan giải, đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của đất nước và khả năng lãnh đạo của Thủ tướng Netanyahu. Mặc dù ông đã thành công trong việc củng cố quyền lực của mình trong nhiều năm qua, nhưng các cuộc khủng hoảng hiện tại đang đe dọa đến sự ổn định chính trị của Israel.

Giới chuyên gia cảnh báo rằng Israel không thể kéo dài cuộc chiến tiêu hao với Hezbollah và Iran mà không đối diện với những thiệt hại khủng khiếp về kinh tế và xã hội. Thêm vào đó, nếu không sớm giải quyết được vấn đề các con tin và các cuộc tấn công tên lửa liên tục, Thủ tướng Netanyahu có thể đối mặt với làn sóng chỉ trích gay gắt hơn từ cả trong nước và cộng đồng quốc tế.

Sự phức tạp trong cuộc xung đột này không chỉ là một “phép thử” cho sức mạnh quân sự của Israel, mà còn là thước đo cho khả năng lãnh đạo và sự gắn kết xã hội của đất nước. Trong bối cảnh Israel đối mặt với nhiều thách thức từ cả bên ngoài và nội bộ, tương lai của đất nước này sẽ phụ thuộc vào cách mà Thủ tướng Benjamin Netanyahu và chính phủ của ông xử lý cuộc khủng hoảng hiện nay. Liệu Israel sẽ tiếp tục duy trì vị thế là một quốc gia quân sự hùng mạnh, hay sẽ rơi vào vòng xoáy bất ổn chính trị, vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải.