Bầu cử Mỹ 2024: Bất ngờ đang chờ đón ở chặng đua cuối
Sẽ có bất ngờ trước giờ G?
Theo khảo sát của dư luận Mỹ, hiện khoảng cách ngày càng hẹp giữa số phiếu phổ thông và Đại cử tri đoàn. Các cuộc thăm dò cho thấy Donald J. Trump đang đạt được tiến bộ lớn trong số cử tri trẻ và không phải da trắng. Điều này được cho là vô lý quá.
Trong mọi kỳ bầu cử, đêm bầu cử luôn đem lại những thay đổi khổng lồ, thường vượt quá sức tưởng tượng ban đầu của mọi người.
Một ví dụ cụ thể qua số liệu: Trong suốt 16 năm qua, mọi cuộc bầu cử Tổng thống đều có ít nhất một khu vực quốc hội biến động tới 20 điểm so với kỳ trước. Ở cấp độ tiểu bang, con số này đủ để biến Rhode Island thành bang đỏ hoặc Montana thành bang xanh.
Thường có những dấu hiệu cảnh báo trước. Ví dụ, các cuộc thăm dò năm 2020 đã cho thấy ông Trump có kết quả tốt hơn rất nhiều với cử tri gốc Tây Ban Nha so với năm 2016. Hai năm trước đó, trong kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2018, Quận Miami-Dade và Nam Texas là những điểm sáng hiếm hoi của Đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, không ai dự đoán được rằng ông Trump sẽ tăng 30-50 điểm ở các khu vực Cuba như Hialeah, Florida hay dọc theo Rio Grande.
Câu chuyện tương tự có thể kể về mọi cuộc bầu cử từ năm 2004. Năm nào cũng vậy, các nhà phân tích đều hoài nghi một cách hợp lý về khả năng hiện thực của những thay đổi lớn trong các cuộc thăm dò. Tuy nhiên, sự phân cực ngày càng sâu khiến tưởng tượng ra những thay đổi lớn trở nên khó khăn hơn, đồng thời sự thiếu chính xác trong các cuộc thăm dò cũng khiến việc bác bỏ các phát hiện bất ngờ dễ dàng hơn.
Thế nhưng, những thay đổi lớn vẫn diễn ra đều đặn.
Điều này xảy ra ngay cả trong một quốc gia phân cực sâu sắc như Hoa Kỳ. Lý do quan trọng nhất: Nhiều cử tri không có quan điểm chính trị nhất quán.
Lý do thứ hai là các vấn đề liên tục thay đổi theo từng kỳ. Với những đảng viên trung thành, mọi kỳ bầu cử đều đưa ra lựa chọn tương tự. Những thay đổi chỉ củng cố thêm lòng trung thành của họ.
Những diễn biến này cũng làm phức tạp thêm lòng trung thành của nhiều cử tri, dẫn đến những thay đổi lớn. Những cử tri gốc Tây Ban Nha hoặc da màu từng ủng hộ đảng Dân chủ vì tính đại diện cho người lao động, có thể thay đổi suy nghĩ khi giá thực phẩm tăng vọt. Trong khi đó, một phụ nữ Cộng hòa ôn hòa có thể quyết định rằng đảng của bà đã đi quá xa sau sự kiện ngày 6 tháng 1 và phán quyết đảo ngược Roe kiện Wade.
Trong vài năm gần đây, quá nhiều sự kiện đã khiến mọi người phải suy xét lại lòng trung thành của mình. Từ đại dịch toàn cầu, tranh luận về lệnh tiêm vaccine bắt buộc, xung đột ở Gaza, đến cuộc xâm lược Ukraine, lạm phát giá nhà ở và tình trạng vô gia cư gia tăng. Đó là chưa kể đến cuộc đấu tranh giữa phong trào "thức tỉnh" của phe cánh tả và phản ứng dữ dội từ phe bảo thủ, liên quan đến quyền của người chuyển giới và lý thuyết chủng tộc quan trọng.
Mọi thay đổi cũng có thể xảy ra theo hướng ngược lại. Khi các vấn đề cũ mất đi sự quan tâm, sự trung thành của cử tri đối với đảng phái cũng phai nhạt theo. Điều này lý giải tại sao nhiều cử tri năm 2020 bỏ phiếu dựa trên quan điểm về đại dịch hoặc phong trào Black Lives Matter, nhưng năm nay, ai biết họ sẽ làm gì?
Những thay đổi này đã và sẽ tiếp tục định hình tư duy của hàng triệu người Mỹ. Điều này rõ ràng trong dữ liệu và có thể thấy trong thực tế. Elon Musk, người từng xây dựng tài sản dựa trên các khoản trợ cấp liên bang để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, giờ đây lại là người ủng hộ Trump vì lo ngại về phong trào "thức tỉnh". Nhiều người Mỹ gốc Ả Rập và Hồi giáo, từng đứng về phía Đảng Dân chủ sau cuộc chiến Iraq, giờ đây lại quay lưng với đảng này, phản ánh qua các cuộc tuần hành phản đối chính sách về Israel và Gaza. Còn gia tộc Cheney, từng ủng hộ cuộc chiến Iraq, giờ đây lại đứng về phía Harris.
Đương nhiên, phần lớn mọi thứ có thể không thay đổi nhiều so với kỳ bầu cử trước. Hoa Kỳ vẫn là một quốc gia phân cực. Sự thay đổi diễn ra ở hai phía thường triệt tiêu nhau: Khi Đảng Dân chủ mất đi một số cử tri phản đối vắc xin vì các lệnh bắt buộc, họ sẽ bù lại bằng những người Cộng hòa hoảng hốt trước sự hoài nghi về vaccine của MAGA. Những hiện tượng này khiến mọi người có ấn tượng rằng không có gì thay đổi. Nhưng sự thay đổi này hiếm khi bị triệt tiêu hoàn toàn, và khi không bị triệt tiêu, chúng có thể gây ra biến động lớn trong các nhóm nhân khẩu học, khu vực hoặc bang cụ thể.
Vào tháng 11 này, chắc chắn sẽ có điều gì đó khác biệt. Nếu lịch sử gần đây là minh chứng, đó có thể là một thay đổi lớn hơn nhiều so với những gì các cuộc thăm dò hoặc trí tưởng tượng của chúng ta có thể gợi ý. Các dấu hiệu cảnh báo xuất hiện khắp nơi, từ sự gia tăng ủng hộ của Đảng Cộng hòa trong số cử tri trẻ và không phải da trắng cho đến các mô hình bất thường theo từng bang trong các kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Và nếu kết quả khác với quá khứ, cũng không khó để lý giải. Lạm phát, cuộc tranh luận về "thức tỉnh", sự kiện ngày 6 tháng 1 và phán quyết đảo ngược Roe đã mang đến những vấn đề hoàn toàn mới mà ít ai có thể tưởng tượng một thập kỷ trước.
Dĩ nhiên, nếu kết quả giống như năm 2020, liệu ai có thể bất ngờ? Sau tất cả, đây lại là một cuộc bầu cử nữa xoay quanh ông Trump. Nhưng dù kết quả có lặp lại năm 2020, 2022 hay là một điều gì đó hoàn toàn khác, tôi sẽ không ngạc nhiên nếu mọi chuyện diễn ra ngoài dự kiến. Bạn cũng không nên ngạc nhiên.
Ông Trump tiếp tục dùng “chiêu cũ” tại Michigan
Xuất hiện trên sân khấu trong khoảng 85 phút, ứng cử viên đảng Cộng hòa đã lặp lại những tuyên bố sai sự thật về cuộc bầu cử năm 2020 và đưa ra thông tin sai lệch về tiền cứu trợ thiên tai.
Cựu Tổng thống Donald J. Trump đã tổ chức một cuộc mít tinh vào thứ năm tại tiểu bang chiến trường quan trọng Michigan. Cuộc mít tinh này gây chú ý chủ yếu vì những tuyên bố sai sự thật và phóng đại liên tục của ông về nhiều chủ đề khác nhau như cuộc bầu cử năm 2020 và phản ứng của chính phủ liên bang đối với cơn bão Helene.
Trong khoảng 85 phút ông Trump xuất hiện trên sân khấu, ông đã lặp lại một loạt những lời khẳng định không đúng sự thật vốn là đặc điểm của nhiều sự kiện mà ông tham gia khi cuộc đua giành chức tổng thống năm 2024 đang bước vào những tuần cuối cùng.
Đám đông người ủng hộ ở Quận Saginaw, nơi ông đã thua sít sao bốn năm trước, bao gồm Mike Rogers, cựu dân biểu Michigan và là ứng cử viên của Đảng Cộng hòa cho ghế Thượng viện mở của Michigan và Pete Hoekstra, chủ tịch Đảng Cộng hòa Michigan.
Ông Trump nhắc lại tuyên bố sai lầm quen thuộc của mình rằng ông đã thắng cử năm 2020 và không thừa nhận bằng chứng mới được công bố chống lại ông vào thứ Tư trong vụ kiện phá hoại bầu cử liên bang. Ông cũng cho biết chiến dịch của ông đã tăng trong tất cả các cuộc thăm dò ở mọi tiểu bang dao động, trong khi một số cuộc thăm dò công khai cho thấy các cuộc đua sít sao và Phó Tổng thống Kamala Harris dẫn trước một cách sít sao ở một số chiến trường.
Ông Trump cũng mô tả sai tình trạng tài trợ tại Cơ quan Quản lý Tình trạng Khẩn cấp Liên bang, nói rằng chính quyền Biden đã đánh cắp tiền cứu trợ thiên tai được phân bổ cho cơ quan này để xây nhà ở cho những người nhập cư không có giấy tờ để họ bỏ phiếu cho đảng Dân chủ.
Ông coi xe điện là mối đe dọa đối với ngành công nghiệp ô tô, đồng thời ca ngợi Elon Musk, giám đốc điều hành Tesla, người đã ủng hộ ứng cử của ông và giới thiệu ông nổi bật trên X, nền tảng truyền thông xã hội do Musk sở hữu.
Michigan là một trong số ít các tiểu bang dao động mà ông Trump và các đồng minh của ông đã cố gắng lật ngược thất bại của ông vào năm 2020 thông qua một loạt các động thái bao gồm vi phạm thiết bị bỏ phiếu và tìm cách đưa một nhóm đại cử tri tổng thống giả vào vị trí. Một số người ủng hộ ông đã bị buộc tội hình sự tại tiểu bang này, nơi ông Trump bị nêu tên là đồng phạm chưa bị truy tố trong năm nay.
Ông Trump dành thời gian trong bài phát biểu của mình để bày tỏ sự hài lòng về sự lựa chọn người đồng hành tranh cử, Thượng nghị sĩ JD Vance của Ohio, người có màn tranh luận được nhiều người hoan nghênh trong tuần này.
“Tôi đã tuyển chọn vận động viên giỏi nhất”, ông Trump nói về ông Vance. Khán giả hàng ngàn người ủng hộ tại một trung tâm giải trí ở Đại học Saginaw Valley State, cách Detroit khoảng 100 dặm về phía bắc đã reo hò.
Và ông đã suy ngẫm, tại một thời điểm, rằng thay vì ở trên một bãi biển ở Monte Carlo hay một nơi nào khác, ông lại đang chạy đua cho chức tổng thống. "Nếu tôi có sự lựa chọn giữa việc ở đây với bạn hôm nay hoặc ở trên một bãi biển tuyệt đẹp với những con sóng đập vào mặt tôi, tôi sẽ đưa bạn đi bất cứ lúc nào".
Nhìn chung tính đến thứ năm, bà Harris dẫn trước hai phần trăm ở Michigan, theo số liệu thăm dò trung bình của tờ The New York Times , là 49 phần trăm so với 47 phần trăm. Phó Tổng thống dự kiến sẽ trở lại tiểu bang vào thứ sáu, vận động tranh cử ở Detroit và Flint.
Cựu Tổng thống Obama “truyền đuốc” cho bà Kamala Harris
Cựu Tổng thống Barack Obama, chính khách kỳ cựu được yêu mến của Đảng Dân chủ, sẽ vận động cho Phó Tổng thống Kamala Harris tại các tiểu bang chiến trường vào tháng trước Ngày bầu cử, bắt đầu bằng chặng dừng chân vận động tranh cử vào thứ năm tuần tới tại Pittsburgh.
Ông dự kiến sẽ đi khắp đất nước để tham dự các sự kiện tại các tiểu bang chiến trường trong 27 ngày cuối cùng trước cuộc bầu cử.
Ông Obama, vị Tổng thống da đen đầu tiên, đã dẫn đầu Đêm 2 của đại hội đề cử của đảng Dân chủ vào tháng 8. Ông đã tượng trưng trao ngọn đuốc cho bà Harris - con gái của những người nhập cư Jamaica và Ấn Độ với tư cách là người thừa kế phong trào chính trị của ông và đưa ra lập luận rằng ứng cử của bà Harris là sự mở rộng của chính ông.
Trong bài phát biểu của mình , ông nói rằng bà Harris “sẽ không tập trung vào các vấn đề của bà ấy, bà ấy sẽ tập trung vào các vấn đề của các bạn. Với tư cách là Tổng thống, bà ấy sẽ không chỉ chiều chuộng những người ủng hộ mình, trừng phạt những người từ chối hôn nhẫn hoặc quỳ gối. Bà ấy sẽ làm việc vì lợi ích của mọi người dân Mỹ”.
Bây giờ, ông đang tham gia vào nỗ lực cuối cùng để mang lại chiến thắng cho Phó Tổng thống, bắt đầu với có lẽ là tiểu bang chiến trường quan trọng nhất của cuộc bầu cử - Pennsylvania. Ông Obama đã cảnh báo trong bài phát biểu tại đại hội của mình rằng chiến thắng của bà Harris không được đảm bảo, và thúc giục đảng Dân chủ tìm kiếm một chiến thắng áp đảo trước cựu Tổng thống Donald J. Trump.
“Tất cả chúng ta phải chiến đấu vì nước Mỹ mà chúng ta tin tưởng”, ông Obama phát biểu tại hội nghị vào tháng 8. “Và đừng nhầm lẫn: Đó sẽ là một cuộc chiến”.
Bà Harris, khi tiếp quản chiến dịch tranh cử Tổng thống của đảng Dân chủ sau khi Tổng thống Biden từ chức vào mùa hè này, đã bổ sung một số cố vấn cũ của Obama vào nhóm của mình, bao gồm David Plouffe, người quản lý chiến dịch tranh cử tổng thống đầu tiên của ông Obama.