Nâng 'chất' đào tạo nghề: Tăng cơ hội việc làm bền vững

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo nghề đang trở thành một trong những trụ cột quan trọng để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Theo thống kê của Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, năm 2024, cả nước có khoảng 1.900 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trong đó các trường cao đẳng và trung cấp nghề thuộc Bộ Công Thương đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho các ngành công nghiệp, kỹ thuật và thương mại.

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, đến năm 2030, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo cần khoảng 2,5 triệu lao động có tay nghề cao, trong khi ngành thương mại và dịch vụ cần thêm 1,5 triệu lao động. Đặc biệt, các khu công nghiệp và khu chế xuất tại các tỉnh phía Bắc như Bắc Ninh, Thái Nguyên, Hải Phòng đang yêu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao với kỹ năng thực hành tốt, khả năng sử dụng công nghệ hiện đại và ngoại ngữ.

Để đáp ứng nguồn nhân lực trong bối cảnh mới, hiện các cơ sở đào tạo nghề nghiệp trực thuộc Bộ Công Thương đang nỗ lực đổi mới để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường lao động. Tuy nhiên, một thực tế cho thấy, tỷ lệ học sinh chọn học nghề vẫn thấp so với học đại học, một phần do định kiến xã hội về việc học nghề "ít triển vọng" hơn học đại học.

Đặc biệt, tại các khu vực khó khăn như vùng sâu, vùng xa, việc thu hút học sinh tham gia học nghề vẫn còn nhiều hạn chế, nhận thức về học nghề chưa cao. Không chỉ đối mặt khó khăn trong công tác tuyển sinh, công tác đào tạo nghề tại các trường vẫn đối mặt với điểm nghẽn lớn như khó khăn về bài toán tự chủ tài chính, chế độ đãi ngộ cho giảng viên giỏi, nhiều ngành sau khi ra trường thu nhập không cạnh tranh, đặc biệt là khoảng cách giữa chương trình đào tạo và công nghệ hiện đại tại doanh nghiệp còn độ vênh khá lớn.

Nhằm xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng cách mạng công nghiệp 4.0, hiện các trường nghề trực thuộc Bộ Công Thương đã triển khai nhiều giải pháp liên kết đào tạo với các doanh nghiệp, tăng cơ hội việc làm cho các học sinh làm ngay sau khi ra trường.

Đơn cử, tại Trường Cao đẳng Công nghệ và Kinh tế Công nghiệp, nhờ “bắt tay” hợp tác với LG Display Việt Nam, hàng năm, trường đã cung ứng hàng trăm nhân lực cho doanh nghiệp.

Trước tình trạng thiếu hụt lao động có kỹ năng, đặc biệt trong các ngành kỹ thuật cao đang đặt ra yêu cầu cấp thiết cho các cơ sở đào tạo nghề, đặc biệt là các trường thuộc Bộ Công Thương. Trước bối cảnh đó, Bộ Công Thương đã và đang triển khai nhiều định hướng đồng bộ, nhằm hỗ trợ các cơ sở đào tạo trong toàn ngành.

Thực tế, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành Công Thương không chỉ là yêu cầu cấp thiết để đáp ứng tốc độ chuyển dịch nhanh chóng của nền kinh tế xanh, kinh tế số mà còn là yếu tố then chốt để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng. Việc đào tạo không chỉ nhằm giải quyết nhu cầu thị trường lao động trước mắt mà còn là sự chuẩn bị dài hạn cho một thế hệ lao động có đủ kỹ năng làm chủ công nghệ, thích ứng linh hoạt với tương lai đang đổi thay từng ngày.

Với sự vào cuộc đồng bộ của Nhà nước,nhà trường, doanh nghiệp và toàn xã hội, cùng sự cam kết mạnh mẽ về đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, nguồn nhân lực ngành Công Thương sẽ ngày càng đáp ứng tốt hơn yêu cầu phát triển của đất nước, góp phần xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập sâu rộng.