Làng làm trống trăm tuổi ở Hà Tĩnh ‘chạy đua’ với Tết

Dịp cận kề Tết Nguyên đán 2025, khắp làng Bắc Thai, xã Thạch Hội (TP. Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) rộn vang tiếng búa, tiếng đẽo hì hục để kịp cung ứng trống cổ truyền cho thị trường. Theo người dân, năm nay, lượng khách hàng tăng mạnh từ 20 - 30% tuỳ theo từng hộ.

Làng trống Bắc Thai, có tuổi đời hàng trăm năm, là làng nghề cổ truyền nổi tiếng ở Hà Tĩnh. Hiện làng Bắc Thai có 15 hộ sản xuất trống cùng 50 nhân công tay nghề cao thường trực tại địa phương. Trung bình mỗi năm, 1 hộ sản xuất tại đây làm được từ 10 - 12 trống cỡ lớn cùng hàng trăm trống cỡ vừa và nhỏ.

Thợ làm trống ở làng Bắc Thai tất bật chuẩn bị hàng cho dịp Tết Nguyên đán. (Ảnh: Thành Đô)

Sản phẩm trống được sản xuất nơi đây có chất lượng tốt, bền bỉ, cùng với tiếng kêu tròn vang đặc trưng nên được người dùng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng. Một chiếc trống chất lượng phải trải qua 3 bước chính là làm da, chang và bưng trống. Để làm nên những chiếc trống trứ danh Bắc Thai, phần tang trống cần được chọn lọc kỹ từ các thân gỗ mít tuổi đời 50 năm trở lên. Mỗi nan gỗ được xẻ dày 2cm, kích thước mỗi nan tùy theo loại trống.

Ông Bùi Văn Tráng (65 tuổi, xã Thạch Hội) cho biết, người thợ sẽ tìm những bộ da của con bò cái già, ít nhất đã sinh được 10 lứa tạo nên tiếng vang đặc trưng. Bưng trống được xem là công đoạn quan trọng nhất, quyết định đến chất lượng của trống. “Muốn trống có âm thanh tốt, trong quá trình bưng trống người thợ liên tục vừa căng da vừa đánh trống cho đến khi được âm thanh mong muốn” - ông nói.

Tuy đơn đặt hàng nhiều, thời gian gấp rút nhưng người tại đây sản xuất vẫn giữ nguyên đầy đủ quy trình (mất từ 7-10 ngày) để đảm bảo chất lượng từng loại trống.

Giá bán của trống Bắc Thai tùy vào kích cỡ, yêu cầu của khách. Hiện tại, trống con có giá hơn 500 ngàn đồng/cái, còn các loại trống lớn hơn dao động từ 3 -12 triệu đồng/cái. Đặc biệt, có những hộ nhận làm theo đơn hàng một số loại trống giá thành từ 35 - 40 triệu đồng/cái.

Để gìn giữ làng nghề làm trống cổ truyền Bắc Thai, xã Thạch Hội đã thành lập hợp tác xã làm trống nhằm kết nối giúp người dân trong quá trình sản xuất cũng như tiêu thụ. Tuy nhiên, lực lượng nhân công làm trống ngày càng già hoá, các thế hệ sau không mấy mặn mà nên làng nghề có thể đứng trước nguy cơ thất truyền.

Bà Phan Thị Hoài, Chủ tịch Hội Nông dân xã Thạch Hội thông tin, hằng năm, cứ dịp cận Tết Nguyên đán, lượng khách đặt hàng tăng mạnh so với mọi năm từ 30 - 40%, các hộ sản xuất phấn khởi và hối hả trả đơn.

“Tuỳ theo nhu cầu mua trống của khách, các hộ dân sản xuất đa dạng chủng loại, giá tiền từ vài trăm tới hàng chục triệu đồng. Đặc biệt, có những hộ nhận làm theo đơn hàng một số loại trống giá thành từ 35 - 40 triệu/cái. Theo tình hình cung cầu năm nay, những hộ sản xuất trống sẽ có một cái Tết ấm no" - Chủ tịch Hội Nông dân xã Thạch Hội chia sẻ thêm.