Khuyến mại 'vượt rào', doanh nghiệp sẽ bị xử phạt ra sao?

Theo Thông tư 39/2025/TT-BCT, mức giảm tối đa của hàng hóa, dịch vụ khuyến mại là 50% giá trị trước thời điểm khuyến mại, trừ các trường hợp do cơ quan có thẩm quyền cấp Trung ương quyết định trong các chương trình kích cầu, bình ổn. Thông tư này được đưa ra nhằm ngăn chặn tình trạng bán phá giá trá hình, bảo vệ cạnh tranh lành mạnh, chống hành vi “giảm giá ảo” lừa dối người tiêu dùng. Bên cạnh đó, cũng tránh cuộc đua “đại hạ giá” triền miên làm méo mó giá thị trường, triệt tiêu doanh nghiệp nhỏ và bảo đảm thu ngân sách (thuế GTGT, thuế TNDN) không bị thất thu do khai thấp giá bán.

Tuy nhiên, như Báo Công Thương đã thông tin, hiện nay, bất chấp quy định, nhiều doanh nghiệp vẫn đang tung khuyến mại lên đến 65%, thậm chí có doanh nghiệp khuyến mại tận 79%, kèm thêm quà tặng có giá trị cao. Hành vi này không chỉ vi phạm quy định pháp lý, mà còn có dấu hiệu cạnh tranh không lành mạnh, tiềm ẩn rủi ro về chất lượng hàng hoá cho người tiêu dùng.

Vậy câu hỏi đặt ra là: Theo quy định hiện hành, doanh nghiệp sẽ bị xử phạt như thế nào khi “phá rào” khuyến mại?

Trả lời phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn Tấn Phong, Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, cho biết, mức khuyến mại trần 50% áp dụng cho mọi tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ tại Việt Nam (doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh, hợp tác xã, FDI, sàn thương mại điện tử…), tuy nhiên sẽ có 3 ngoại lệ là: Chương trình khuyến mại do Thủ tướng/Chính phủ/Bộ Công Thương quyết định (Tháng khuyến mại tập trung quốc gia, “Black Friday Việt Nam”…). Khuyến mại của chương trình xúc tiến thương mại cấp quốc gia đã được phê duyệt. Hàng hóa, dịch vụ chuyên ngành tiền kiểm khác (xăng dầu, điện, y tế) chịu quy định riêng; khi đó văn bản chuyên ngành có giá trị cao hơn. Nếu không thuốc 3 ngoại lệ này mà có mức khuyến mại trên 50% thì sẽ vi phạm quy định của Thông tư 39/2025/TT-BCT. Vậy mức phạt cụ thể như thế nào?

Cụ thể, đối tượng pháp nhân sẽ bị phạt từ 20 - 30 triệu đồng/lần vi phạm. Cá nhân sẽ bị phạt từ 10 - 15 triệu. Nếu không thông báo, đăng ký chương trình bắt buộc sẽ bị phạt trên 20 triệu. Ngoài ra lợi nhuận thu được do vi phạm sẽ phải nộp lại 100%.

Không dừng lại ở đó, trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, cá nhân hoặc doanh nghiệp có thể bị đình chỉ hoạt động khuyến mại 3 - 6 tháng. Tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện thương mại điện tử đến 12 tháng (đối với sàn). Thu hồi Giấy phép kinh doanh ngành nghề có điều kiện nếu tái phạm nhiều lần và gây thiệt hại lớn. Truy cứu hình sự khi đủ 3 dấu hiệu: gian dối cố ý, thiệt hại từ 200 triệu, nhiều người bị hại (BLHS 174, 198).

Trong “ma trận” khuyến mại, người tiêu dùng cần so sánh giá trước khi mua, kiểm tra giá gốc thực tế và cảnh giác với những sản phẩm giảm giá quá sâu, đi kèm nhiều quà tặng. Nếu phát hiện doanh nghiệp hay cá nhân nào vi phạm, có thể khiếu nại hoặc tố cáo đến các cơ quan có thẩm quyền để bảo vệ quyền lợi của mình.

Dù quy định đã có, nhưng việc khuyến mại “vượt rào” vẫn đang diễn ra tràn lan do thiếu kiểm tra, xử lý kịp thời và mức phạt còn chưa đủ răn đe. Để thị trường vận hành lành mạnh, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của cả cơ quan quản lý lẫn sự tỉnh táo từ phía người tiêu dùng.

Mời quý độc giả tiếp tục theo dõi Kỳ III: “Quản lý thị trường nói gì trước hàng loạt chương trình khuyến mại trái luật?” trên báo Công Thương.