Đề xuất phân định rõ giữa dự trữ quốc gia và dự trữ chiến lược

Sáng 26/11, tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã tiến hành thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi).

Góp ý vào dự thảo Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi) đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Vĩnh Long) đánh giá, dự thảo luật lần này đã mở rộng phạm vi điều chỉnh tái cấu trúc mục tiêu, bổ sung khái niệm hàng dự trữ chiến lược và khẳng định rõ vai trò của dự trữ quốc gia như một công cụ quan trọng để điều tiết thị trường, góp phần đảm bảo nền kinh tế vận hành ổn định, hiệu quả, đúng định hướng xã hội chủ nghĩa.

Đại biểu Thạch Phước Bình nhấn mạnh, về phạm vi, mục tiêu và khái niệm của dự thảo luật, dự thảo lần này thể hiện bước điều chỉnh tư duy rất rõ nét, chuyển từ “quản lý điều hành dự trữ” sang “quản lý sử dụng dự trữ quốc gia”.

Đồng thời, dự thảo đã tách bạch hai nhóm mục tiêu quan trọng: Dự trữ để ứng phó với các tình huống đột xuất, cấp bách và dự trữ phục vụ các mục tiêu chiến lược, như ổn định kinh tế vĩ mô, điều tiết thị trường và giảm thiểu rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng.

“Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, luật cần phân định rạch ròi ranh giới giữa dự trữ quốc gia và dự trữ chiến lược bởi hai tầng dự trữ này khác nhau về mục tiêu, thời hạn lưu chuyển, mức tồn kho tối thiểu, nguồn lực tài chính, phương thức nhập, xuất, bù hàng, cũng như cách thức xã hội hóa và huy động nguồn lực ngoài ngân sách”- đại biểu nhấn mạnh.

Đại biểu đề nghị bổ sung tiêu chí tại Điều 3 hoặc Điều 7, chẳng hạn như: mức độ phụ thuộc nhập khẩu, tỷ lệ nhập khẩu vượt ngưỡng nhất định, mức độ rủi ro gián đoạn nguồn cung, tác động trực tiếp tới an ninh lương thực, an ninh năng lượng, an ninh tài chính.

Liên quan đến chính sách của nhà nước đối với dự trữ quốc gia, đại biểu cho rằng các nhóm chính sách còn khá rộng, chưa xác định thứ tự ưu tiên như chưa phân định nhóm hàng ưu tiên cấp 1 (lương thực, năng lượng, thuốc và vật tư y tế); chưa làm rõ công thức huy động nguồn lực xã hội hóa cũng như chưa hình thành cơ chế dữ liệu dùng chung phục vụ dự báo và điều hành.

Đại biểu đoàn Vĩnh Long đề nghị, cần xác lập ngay trong luật nhóm hàng ưu tiên chiến lược; quy định hệ thống cơ sở dữ liệu dự trữ quốc gia kết nối với dữ liệu tài chính, năng lượng, y tế, nông nghiệp, đồng thời, định hình mô hình xã hội hóa dự trữ quốc gia.

Đại biểu cũng đề nghị khôi phục nguyên tắc "không được sử dụng hàng dự trữ quốc gia để kinh doanh”, đồng thời yêu cầu mọi hoạt động luân phiên, đổi hàng phải công khai, minh bạch, không tạo kẽ hở cho lợi ích nhóm. Thiết lập cơ chế phối hợp liên ngành trong điều hành, không lập thêm tổ chức mới nhưng nâng cao quyền điều phối của Bộ Tài chính trong tình huống khẩn cấp.

Nguồn hình: Quốc hội