Chuyển đổi xanh trong nhà máy nhiệt điện than: Thực trạng và giải pháp

Trong bối cảnh Việt Nam đã cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, việc thúc đẩy chuyển đổi năng lượng trong ngành điện đang trở thành yêu cầu cấp bách. Ngày 21/2/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Quyết định số 266/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch thực hiện Tuyên bố toàn cầu về chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch. Văn bản này đặt ra những mục tiêu và lộ trình cụ thể: Đến năm 2050 sẽ dừng hoàn toàn việc sử dụng than cho phát điện, thay thế bằng nhiên liệu sạch như sinh khối, amoniac, hoặc áp dụng các giải pháp công nghệ thu giữ, lưu trữ các-bon. Đồng thời, Quyết định cũng giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp cùng các bộ ngành và doanh nghiệp xây dựng cơ chế khuyến khích, từng bước triển khai các dự án chuyển đổi ngay trong giai đoạn 2025–2030.

Trên thực tế, nhiều nhà máy nhiệt điện than hiện vẫn đảm nhận vai trò quan trọng trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, song cũng phải đối diện với áp lực giảm phát thải, chi phí vận hành gia tăng và rủi ro “tài sản mắc kẹt” nếu chậm chuyển đổi. Bộ Công Thương đã bước đầu xây dựng các phương án, cơ chế chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp từng bước chuyển đổi nhiên liệu, thử nghiệm đồng đốt sinh khối, nghiên cứu sử dụng amoniac, đồng thời chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật và thị trường điện phù hợp.

Tọa đàm với sự tham gia của các khách mời:

Ông Đoàn Ngọc Dương – Phó Cục trưởng Cục Điện lực (Bộ Công Thương)

Chuyên gia Đào Nhật Đình - Hiệp hội Năng lượng Việt Nam