Thương mại điện tử: Đòn bẩy cho nông sản đồng bào dân tộc thiểu số Lạng Sơn vươn xa
Trên vùng biên cương Lạng Sơn, nơi những dãy núi điệp trùng như tấm bình phong che chở Tổ quốc, cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số gắn bó mật thiết với từng thửa ruộng, nương rẫy và những sản vật bản địa. Hồi, quế, thạch đen, hồng treo gió, khâu nhục… từ lâu đã trở thành nguồn sống, là bản sắc văn hóa, là niềm tự hào của người dân nơi đây. Nhưng trước sức ép hội nhập, bài toán đầu ra cho nông sản vẫn là nỗi trăn trở lớn nhất.
Trong bức tranh ấy, thương mại điện tử đã mở ra một hướng đi mới. Không chỉ còn là câu chuyện của các đô thị lớn, TMĐT đã len sâu vào từng bản làng, trở thành kênh phân phối hiện đại cho nông sản vùng cao. Chỉ trong vài năm, hơn 20% sản phẩm OCOP của Lạng Sơn đã được đưa lên các sàn thương mại điện tử; hơn 70% được quảng bá trên mạng xã hội. Từ thạch đen, hồng treo gió, đến tinh dầu hồi, vịt quay… đều đã bước đầu tiếp cận khách hàng khắp cả nước. Nhiều hộ kinh doanh, hợp tác xã đã học cách livestream bán hàng, mở kênh TikTok shop, đưa sản phẩm bản địa ra khỏi ranh giới chợ phiên miền núi.
Đặc biệt, với lợi thế là tỉnh đi đầu trong xây dựng ‘cửa khẩu số’, Lạng Sơn đang chứng minh thương mại điện tử không chỉ là công cụ hỗ trợ tiêu thụ nông sản, mà còn là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế số, mở ra cơ hội xuất khẩu ngay tại vùng biên.
Trong bức tranh đó, Sở Công Thương là đơn vị tiên phong triển khai các chương trình hỗ trợ, từng bước đưa TMĐT đến gần hơn với bà con dân tộc, giúp sản phẩm vùng cao tìm thấy cơ hội tiêu thụ bền vững.
Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh, một chiếc đèn tròn, gian bếp hay hiên nhà sàn bỗng biến thành ‘phòng thu trực tuyến’. Người nông dân vốn quen tay cày, tay hái, nay trở thành ‘MC bản địa’, vừa trò chuyện vừa giới thiệu sản vật quê hương. Những buổi livestream giản dị nhưng chân thực ấy đang đưa nông sản Lạng Sơn đến với hàng ngàn khách hàng trong và ngoài tỉnh.
Không chỉ dừng lại ở chính sách hỗ trợ của tỉnh, sự chuyển mình mạnh mẽ đã đến từ chính bà con, những hộ kinh doanh nhỏ lẻ vốn quen với chợ phiên truyền thống. Khi được tiếp cận tập huấn thương mại điện tử, nhiều người dân đã mạnh dạn thử sức với hình thức livestream bán hàng. Câu chuyện của hộ kinh doanh Lê Quang Hiếu ở Tràng Định là một ví dụ tiêu biểu.
Từ món khâu nhục vốn gắn bó với ẩm thực Lạng Sơn bao đời, anh Hiếu đã sáng tạo cải tiến thành khâu nhục đóng lon, dễ vận chuyển, bảo quản lâu hơn. Chính sự đổi mới này, cộng với việc tiếp cận nền tảng số, đã giúp sản phẩm không chỉ hiện diện trong những mâm cỗ truyền thống, mà còn vươn xa đến tay nhiều khách hàng khắp cả nước.
Những câu chuyện như của anh Hiếu cho thấy: livestream không chỉ là kênh bán hàng, mà còn là cách kể chuyện về văn hóa, về bản sắc vùng cao. Mỗi cú click chuột không chỉ là đơn hàng, mà còn là sự lan tỏa niềm tin và khát vọng vươn lên.
Thương mại điện tử không chỉ thay đổi cách bán hàng, mà còn thay đổi cách người dân nhìn về chính sản phẩm của mình. Khi bà con vùng cao biết tận dụng công nghệ, khi doanh nghiệp dám mạnh dạn đầu tư, khi chính sách đồng hành sát cánh, thì hành trình vươn xa của nông sản Lạng Sơn không còn dừng lại ở biên giới.
Những hộp khâu nhục, những quả hồng treo gió, những gói thạch đen hay tinh dầu hồi không chỉ được tiêu thụ nhiều hơn, mà còn được khoác lên mình diện mạo mới: có thương hiệu, có câu chuyện, có giá trị văn hóa đi cùng. Mỗi đơn hàng trên sàn điện tử là một lá phiếu tin tưởng, là sự công nhận công sức của người nông dân miền núi.
Đó cũng là cách để thế hệ trẻ vùng cao thay đổi cách làm kinh tế: từ chỗ trông chờ vào chợ phiên, nay chủ động bán hàng trực tuyến, kết nối khách hàng khắp nơi. Từ đó, giấc mơ làm giàu bằng chính sản vật quê hương trở thành hiện thực.
Xa hơn, thương mại điện tử không chỉ mở cánh cửa thị trường, mà còn là chiếc cầu giữ gìn và lan tỏa bản sắc văn hóa bản địa. Khi người tiêu dùng ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh hay thậm chí ở một quốc gia khác có thể thưởng thức món ăn truyền thống hay sản vật vùng cao Lạng Sơn, thì đó chính là lúc văn hóa địa phương được tiếp sức sống mới.
Con đường phía trước vẫn còn nhiều khó khăn, từ hạ tầng, logistics đến vốn và kỹ năng số. Nhưng với sự đồng hành của Nhà nước, sự tiên phong của doanh nghiệp và sự nỗ lực vươn lên của bà con, thương mại điện tử chắc chắn sẽ trở thành đòn bẩy để nông sản Lạng Sơn khẳng định chỗ đứng.
Thương mại điện tử chính là đòn bẩy đưa sản vật Xứ Lạng vươn xa, góp phần làm giàu cho quê hương, giữ gìn bản sắc văn hóa vùng cao trong kỷ nguyên số